جزوه زیست تنظیم شیمیایی

جزوه زیست تنظیم شیمیایی

 مقدمه:

تنظیم شیمیایی ،نورون‌ها و مولکول‌های شیمیایی ارتباط‌دهندۀ نقاط مختلف بدن‌اند. دستگاه عصبی یکی از دستگاه‌های ارتباطی بدن‌ است اما این دستگاه با تک تک یاخته‌های بدن ارتباط ندارد، ارتباط تک‌تک یاخته‌ها توسط مولکول‌های شیمیایی امکان‌پذیر است.

در فصل‌های گذشته خواندیم پیک شیمیایی که از پایانۀ اکسون از طریق برون‌بری وارد فضای سیناپسی می‌شود با اتصال به گیرندۀ سلول پس‌سیناپسی باعث تغییر در پتانسیل الکتریکی سلول می‌شود. این پیک بر سلول مجاور خود اثر می‌کند، این نوع پیک شیمیایی را ناقلین عصبی می‌نامند. در این فصل با دو پیک شیمیایی دیگر که هورمون و فرومون نام دارند آشنا می‌شویم.

تنظیم شیمیایی -پیک شیمیایی:

به مولکولی که پیامی را منتقل می‌کند پیک شیمیایی می‌گویند البته این پیام شیمیایی باید توسط سلولی دریافت شود. سلولی که این پیام را دریافت می‌کند سلول هدف نام دارد.

هر پیامی توسط گیرنده که در سلول هدف وجود دارد تشخیص داده می‌شود. پس سلول هدف، سلولی است که گیرندۀ خاص پیک شیمیایی را داشته باشد و پس از اتصال تحت تأثیر آن قرار گیرد. پیک پس از ترشح مسافتی را طی می‌کند تا به گیرندۀ سلول هدف خود می‌رسد که بر همین اساس پیک‌ها را به دو گروه کوتاه‌برد و دور‌برد تقسیم می‌کنند.

منظور از کوتاه‌برد پیکی است که برد کمی دارد و تأثیرش چند سلول مجاور سلولی است که پیک را ترشح کرده است. کوتاه‌برد ناقل عصبی است که از سلول عصبی پیش سیناپسی ترشح و بر سلول پس سیناپسی اثر می کند.

بر اساس اینکه ناقل عصبی تحریک‌کننده یا بازدارنده باشد یاختۀ پس سیناپسی تحریک یا فعالیت آن مهار می‌شود.

منظور از پیک‌های دور‌برد همان هورمون‌هایی هستند که پس از ترشح وارد خون می‌شوند و پیک را به تمام نقاط بدن منتقل می‌کنند.

تنظیم شیمیایی -جمع‌بندی

۱‌- گیرنده مولکولی اختصاصی از جنس پروتئین است که از سطح غشاء بیرون می‌زند.

۲- جایگاه فعال هر گیرنده مشابه قفل است و پیک‌ها همچون کلید‌های متفاوتی عمل می‌کنند. فقط پیکی که با گیرنده اختصاصی خود جفت می‌شود قادر به تغییر در سلول هدف است.

۳- پیام‌رسانی بوسیلۀ مولکول پیک شامل سه مرحلۀ کلیدی است:

• دریافت پیام
• انتقال پیام
•  پاسخ

تنظیم شیمیایی ،دریافت پیام زمانی اتفاق می افتد که مولکول‌ پیام‌رسان به گیرنده‌های پروتئینی خاصی متصل شود. انتقال پیام پس از اتصال یک پیک با گیرنده مسیر انتقال پیام فعال می‌شود

برای دانلود کامل جزوه زیست تنظیم شیمیایی از لینک زیر استفاده کنید

دانلود جزوه زیست تنظیم شیمیایی